Zamaskowana: Z pamiętnika autystki – Kasia Mazur

KOMIKS AUTYSTYCZNY

 

W Polsce brakowało nam komiksów o autyzmie. Więc teraz mamy, taki podany z pierwszej ręki, bo z perspektywy autorki w spektrum autyzmu się mieszczącej. Nie jest to więc, jak uprzedza nas sama twórczyni, rzecz zrobiona przez psychologa czy psychiatrę, nie jest to przekrój przez różne aspekty, typy i cokolwiek w temacie przyjdzie Wam jeszcze do głowy, a po prostu zapis prywatnych doświadczeń. I całkiem niezłe to dzieło, dla zainteresowanych tematem także po prostu ważne, ale dla mnie, szczególnie od strony graficznej, nie do końca spełnione.

 

Kasia od zawsze była płaczliwa, dla wielu niedojrzała i w ogóle jakaś dziwna. Dopiero po latach – także latach terapii – okazało się, że może być w spektrum autyzmu. I wtedy wszystko się zmieniło i…

 

Kasia Mazur, żona Jana Mazura (znacie go choćby z albumów „Tam, gdzie rosły mirabelki” czy „Koniec świata w Makowicach” – gość od rysowania patyczkowych postaci w stylu nagrodzonego właśnie Paszportem Polityki Jacka Świdzińskiego), bierze tu na warsztat temat trudny także ze względu na same możliwości opowiadania o nim. A do tego opowiadania wybiera najprostszą drogę – bierze kilka aspektów swojego życia i przez ich pryzmat omawia wszystko, od diagnozy, przez seks, na używkach skończywszy. A wszystko to robi przede wszystkim z prezerwy emocji, podbudowując całość wspomnieniami traktowania przez innych i własnymi wątpliwościami.

 

No i fabuły jako takiej do końca tu nie ma. To epizody z jej życia, różne kwestie, sprawy no i w zasadzie tyle. Kasia zrzuca maski i próbuje opowiedzieć o tym wszystkim, jak umie najlepiej, robi to w sposób lekki i prosty, z humorem i nonszalancją. Czasem mam wrażenie, że to sposób dość powierzchowny, choć szczerość też się czuje. Na pewno jest to forma autoterapii, przelania na papier tego, co w niej tkwi i co przelać potrzebuje, katharsis, ale też i sposób zwrócenia uwagi na problem i traktowanie. Jest tu trochę żalu, jest chęć wykrzyczenia tego i owego za pomocą całkiem sporej ilości dialogów. I czasem czuje się niewprawność tego wszystkiego, ale sam zamysł doceniam.

 

A co z wykonaniem szczególnie graficznym? W końcu to komiks, a to ważna sprawa. No i tu nie jestem przekonany. Kreska coś, jak wczesny Marek Lachowicz, ale bardziej uproszczona, bo tła zniknęły z komiksu zupełnie (a same pociągnięcia tuszem delikatniejsze są), uzupełniona o kilka barw, które równoważą nieco biel na stronach, mnie nie do końca kupiła. Nie będę oszukiwał – w oko mi to nie wpadło i tyle. Czy pasuje do treści, też w sumie nie wiem. Jakoś prawie na rysunki nie zwracałem uwagi, nie przykuły mojego wzroku i raczej prześlizgiwałem się po nich. Bywa.

 

Ale sam komiks dość ciekawy i ważny. Nie do końca spełniony, zdarza się, ale komu temat nie jest obojętny, może sięgnąć. Choć myślę, że gdyby zilustrował to Janek, pewnie zrobiłoby większe wrażenie.

 

Dziękuję wydawnictwu Kultura Gniewu za możliwość przeczytania komiksu.