CHRONOLOGIA OSIEDLA SWOBODY

CHRONOLOGIA OSIEDLA SWOBODY

Czytając po raz kolejny serię, wgryzając się w nią po latach i wspominając, postanowiłem machnąć krótki tekścik o chronologii epizodów. Prosta sprawa, nic takiego, krótka wyliczanka oparta na tym, jak to wszystko się ukazywało, bo jednak w tomach nie do końca tak to zostało pozbierane… No nic takiego, spoko, szybko pójdzie, tym bardziej, że w takim „Centrum” Śledziu podał, kiedy dzieją się poszczególne epizody – co było istotne, bo poszczególne z nich tworzył długie lata, a to jeszcze, jak „Psotkę”, machnął na prośbę fanów, ale będąc zmuszonym osadzić jej akcję kilka lat wcześniej… No i właśnie, skoro tu i tam są daty, pomyślałem, że można by to jednak ułożyć jakoś właśnie datami, uwzględniając ile czasu minęło pomiędzy poszczególnymi historiami i gdzie to w kalendarz wpasować. I pojawił się problem, bo biorę, układam to wszystko, niby ładnie leci, a tu nagle okazuje się, że pojawiają się informacje sprzeczne z tym, co udało mi się wcześniej ułożyć. Więc zanim przejdę do ułożonej ostatecznie listy, najpierw kilka słów o tym, jak do tego wszystkiego dochodziłem i skąd wziąłem informacje oraz co było nie tak. Więc lecimy.

 

Zacznijmy od tego, że pierwsze cztery epizody „Osiedla” dzieją się ciągiem od 19 do 22 sierpnia bliżej nieokreślonego roku. Te daty mamy w poszczególnych rozdziałach, więc żaden to problem. Potem mamy epizod rozgrywający się zimą, więc założyłem, że między akcją z grubasami, a „Konradem” upłynęło te kilka miesięcy. Tak samo, jak między nim, a „Balladą o Bystrym”, której akcja przypada na miesiące wakacyjne. Kolejne dwa epizody dziejące się we wrześniu i październiku / listopadzie. No i tu docieramy do pierwszych informacji co do roku – na końcu mamy zdjęcie bohaterów zrobione w 2001 roku, czyli wtedy dzieje się akcja epizodu. Potwierdzają to plakaty zapowiadające film „Jay i Cichy Bob Kontratakują”, który polską premierę miał w styczniu 2002 roku. Proste? Wychodzi na to, że pierwsze cztery odcinki „Osiedla” działy się w sierpniu 2000 roku, prawda? A no niekoniecznie, bo w „Osiedlu Swoboda 2” Śledziu jasno podaje, że akcja z grubasami miała miejsce pod koniec lat 90. XX wieku. Więc trzeba by założyć, że wszystko zaczęło się w 1999 roku, a co za tym idzie między grubasami, a „Konradem” (albo między „Konradem”, a „Balladą”) upłynęło nie kilka miesięcy, a ponad rok. Tu jeszcze warto by dodać, że w „Balladzie” mamy trochę retrospekcji z lat 80. i 90. (jedne da się datować konkretnie na rok 1984, kiedy to w kinach, jak w epizodzie, wyświetlana była „Akademia pana Kleksa” – ot taka ciekawostka), a w wersji produktowej jeszcze epilog do całej opowieści, niewydany albumowo.

 

Na tym oczywiście nie koniec. Kolejny epizod, jedenasty już, rozgrywa się ok. marca, najprawdopodobniej 2002 roku. Tak jak i dwunasty, którego wydarzenia dzieją się wkrótce potem, pewnie w kwietniu (oba epizody to wiosna, Wielkanoc etc. – tu można wspomnieć o ciekawostce w postaci opowieści Ciacha o dawnych czasach, pokazujących nam wydarzenia w okolicy z XIX wieku), a trzynasty dzieje się w grudniu i… No właśnie, po tym są trzy odcinki „Niedźwiedzia”, które ciężko jest jednoznacznie umiejscowić. Niby powstały po trzynastym odcinku, ale akcja ewidentnie dzieje się na jesieni (nie ma śniegu, ale widać opadające liście). Przyszłego roku? Być może, ale przecież w „Santa Needs You” (czyli tym trzynastym epizodzie) Dźwiedziu zachowuje się, jakby nie miał pracy u Destroyersów, a tą traci właśnie w pierwszym odcinku „Niedźwiedzia”. Być może zima, martwy sezon, więc zajął się pracą Mikołaja, ale wątpliwości zostają, bo przecież dotąd był tak wierny ekipie rozbiórkowej, że olewał wszystko inne i wydaje się, że w „Niedźwiedziu”, aż do zakończenia tej kariery, taki pozostał.

 

Epizod czternasty? To już dzieje się jakieś pół roku po „Sancie”, a „Osiedle Swoboda 2” rozgrywa się wkrótce potem (Śledziu w materiałach promujących „Dwójkę” mówił, że ma miejsce pół roku po akcji wtedy ostatniego, trzynastego rozdziału serii). Tu zaś docieramy do ciekawej informacji – Kundzio spotykając Człowieka w pasiakach wspomina, że widział go ostatnio ponad dwa lata temu, a to miało miejsce w odcinku 11 (czyli można obstawiać, że dzieje się w lato 2004 roku). Poza tym historia ciągnie się dalej, Szopa spędza pół roku w Metalove, a kiedy wychodzi, jest zima, Smutny mówi nawet, że to już czwarty miesiąc tej zimy. A ponieważ dwa tygodnie później, w finale, jest już wiosna, musi mieć to miejsce gdzieś ok. marca 2005 roku, więc „Osiedle Swoboda 2” zaczyna się pewnie w sierpniu 2004. Do tego jeszcze warto wspomnieć, że mamy tu retrospekcje sięgające siedem lat wstecz, czyli tak do wiosenno—letnich miesięcy roku 1997. Uff. Czyli większość już za nami, ale lecimy dalej.

 

Kolejny rozdział „Osiedla” to różne powroty po latach. Jak już drobiazgowo wgryzać się w temat to jako pierwsze wymieniłbym dodatki do albumowego „Osiedla Swoboda” stworzone w 2009 roku – głównie wywiady z bohaterami, które stanowią taki dodatkowy komiks, pokazujący nam postacie po latach. Zresztą od tego momentu warto chyba przyjąć, że – jeśli sama akcja albo autor nie mówią inaczej – wydarzenia dzieją się mniej więcej w podobnych latach, co data wydania (jak widać dotychczas mniej więcej się to pokrywało, więc to dość bezpieczne założenie). Kolejnym elementem byłoby tu „Centrum”, czyli komiks dodany do jednego z wydań zbiorczych „Osiedla”. Sama opowieść stworzona w 2011 roku, z akcją dziejącą się zimą rok później, była zamkniętym dodatkiem, ale jednocześnie otwarciem na nowe, dalsze epizody. Z czasem jednak okazało się, że Śledziu w 2019 rozwinął „Centrum” dorysowując kolejne strony i chociaż data wydarzeń zmianie przez to nie uległa, ci, którzy chcieliby poczytać to wszystko wg dat ukazywania się, mogą chcieć to wiedzieć.

 

Dalsze komiksy? To dwa nowe odcinki „Niedźwiedzia” zrobione specjalnie do zbiorczego wydania z 2014 roku i materiał z tomu „Centrum”. Ja wiem, że w tych wypadkach to albo nie ma co nawet próbować ustalać konkretnej daty, albo wszystko wiadomo od razu, ale żeby dopełnić tekstu, polećmy dalej. Więc tak: „Jednym uchem” dzieje się w 2014 roku (Śledziu datę podał w dodatkach), bliżej nieokreślonego miesiąca, ale jest ciepło, wiosennie, może lato nawet. Podobna pogoda panuje w dziejącym się rok później „Tygodniu SKS”, a wszystkie te porządki i sezon kojarzą się z wiosną. „Psotka" przenosi nas do roku 2016, ale z krótkiej opowiastki wyczytać wiele co do czasu akcji się nie da. Więcej widać w historii, która nie znalazła się w żadnym zbiorczym wydaniu „Osiedla”, czyli „KDP x Osiedle Swoboda” z albumu „KDP 64+”, bo tu już pierwszy kadr informuje nas, że wszystko co widzimy toczy się we wrześniu 2017 roku (chociaż rzecz wydana została najpóźniej ze wszystkich historii), a dalej jest „Szopa w Poznaniu”. Z jednej strony short niekanoniczny, jak mówi sam Śledziu, zrobiony z okazji Dni Darmowego Komiksu w Poznaniu, a ponieważ Szopa bierze w nim udział, a wydarzenie to miało miejsce 12 maja 2018 roku, data jest łatwa do ustalenia, więc zaliczam i wspominam. Poza tym jest jeszcze jeden short, czyli „Noc piwnic”, który najprawdopodobniej dzieje się w chwili powstawania, czyli 2018 roku – bohaterowie wspominają na dodatek, że jest 10 dzień miesiąca. Którego? Nie wiadomo. A na koniec zostało jeszcze ostatnie dłuższe, znaczące bardzo dzieło, bo zapowiadające wydarzenia „Osiedla Swoboda 3”, czyli „Niedźwiedź kontra Papa Stajlo”, którego akcja dzieje się w 2020 roku, ale retrospekcjami wraca do 2018 roku, jak podaje sam autor. Do tego Miki wspomina, że od ostatniego kontaktu ze Smutnym minęło rok, nawet półtora, a to zdarzenie musiało mieć miejsce już po dziejącym się we wrześniu 2017 „KDP”, kiedy to Smutnego po raz ostatni (mniej więcej, bo przez chwilę widzi go też w 2018 roku, ale czy na pewno to nie kolejne halucynacje?) widzi Dżwiedź.

 

No i to w zasadzie tyle. Prawie, bo w marcu 2002 roku na rynku pojawił się magazyn komiksowy „P-Lux”, taka druga inicjatywa twórców „Produktu”. A tam z okazji pierwszego numeru dostaliśmy sporo grafik różnych twórców składających hołd „Osiedlu” oraz trzy krótkie epizody „OS” stworzone bez udziału Śledzia. Dwa pierwsze ciężko jest jasno umieścić czasowo, ale trzecia to wariacja SF pokazująca nam wydarzenia z odległego wtedy roku… 2025 (acz absolutnie niekanonicznie, żeby nie było). No i wreszcie koniec. Przynajmniej tak mi się wydawało, bo nagle okazało się, że kolejny epizod trafia do magazynu „Akt” („Koniec świata”, który, jak dowiedziałem się od Śledzia, dzieje się ok. 2016 / 2017 roku), a jeszcze jeden będzie w reaktywowanym po latach „Produkcie”, ale to już uzupełnię na bieżąco. A w tym „Akcie” jest też kilka historii w hołdzie albo dziejących się na Osiedlu. I tak mamy tutaj komiksowy wstępniak z Pazurem z „OS”, mamy „Ratmana na Osiedlu”, dziejącego się w 1999 roku (jako ciekawostkę dorzucę „Przygody skrzata co na ważkach lata” o skrzacie, który włamuje się do kiosku, gdzie leży pierwszy numer „Produktu”, bo pojawiają się tu Smutny i Dźwiedź - akcja dzieje się ok. końca 1999 roku) i „Miejsce, w którym zatrzymał się czas”, czyli historia stricte współczesna, gdzie dwóch głównych bohaterów chce kupić kolekcję „Produktu” w antykwariacie na Swobodzie, więc obstawiałbym czas mniej więcej daty powstania / wydania, czyli obecny rok 2024, a jeśli o detale chodzi, to stawiałbym na wiosnę / lato, najwyżej wczesną jesień, bo bohaterowie są typowo letnio ubrani.

No i teraz to koniec. Wszystko. Komplet (okej, nie wliczyłem okazjonalnych zabawnych występów bohaterów „OS”, jak w „Matrixie według Śledzia”, gdzie pojawiają się Smutny i Niedźwiedź czy seria „Gangsta”, której bohaterem jest kot z „OS”, ale kto by to wszystko odnalazł). Miało być krótko, prosto i w ogóle, ale kiedy zabrałem się za temat, okazało się, że samo wypunktowanie co i kiedy jednak mnie nie satysfakcjonuje. Skoro mogłem dotrzeć głębiej, bardziej umieścić to na linii czasu z prawdziwego kalendarza, nie zamierzałem odpuścić. Mam nadzieję, że kogoś to zaciekawi. A poniżej prostsza, wypunktowana wersja tego, o czym tak się tu rozpisałem, z epizodami niekanonicznymi podanymi kursywą: 

 

·       Matka Boska Extra Mocna (19-20 sierpnia ok. 1999)

·       Włoska kapusta (20 sierpnia ok. 1999)

·       Stuffka większa niż życie (21 sierpnia ok. 1999)

·       Ratman na Osiedlu (1999)

·       Konrad (zima ok 1999 lub 2000)

·       Ballada o Bystrym 1 (ok lato 2000 lub 2001)

·       Ballada o Bystrym 2 (ok lato 2000 lub 2001)

·       Ballada o Bystrym 3 (ok lato 2000 lub 2001 - warto dorzucić, że w wersji produktowej jest tu dodatkowa strona z epilogiem)

·       Psy wyprowadzamy na smyczy (ok września 2000 lub 2001)

·       Z pamiętnika Wiraża 1 (od 24 października 2001 roku)

·       Z pamiętnika Wiraża 2 (ok marca 2002 roku)

·       Z pamiętnika Wiraża 3 (ok marca / kwietnia 2002 roku)

·       W Babilonie zdrada

·       U Dźwiedzia na urodzinach jest wujek

·       Santa Needs You (ok grudnia 2002)

·       Niedźwiedź: Wyburzanie (jesień 2002 lub 2003)

·       Niedźwiedź: Krew, pot, streetball (2002 lub 2003)

·       Niedźwiedź: Mareczek (2002 lub 2003)

·      Pure Hemp (wiosna / lato 2004)

·       Polowanie na młodego gołębia (wiosna / lato 2004)

·       Osiedle Swoboda 2 (lato 2004 – zima / wiosna 2005) – warto wspomnieć o drobiazgach pominiętych w wydaniu zbiorczym – w zeszytowej wersji mamy inny epilog spotkania Smutnego i Młodej (w wersji albumowej Śledziu narysował nową planszę, która dzieje się właściwie przed tym, co widzieliśmy na okładce czwartego zeszytu) i żart odnoszący się do akcji z okładki zeszytu #5.

·       Wywiady

·       Centrum (zima 2012)

·       Niedźwiedź: Kalkulator (ok. 2014 – wiosna/lato?)

·       Niedźwiedź: Altana (ok. 2014 – wiosna/lato?)

·       Jednym uchem (2014, jakieś ciepłe miesiące, wiosna, może początek albo koniec lata sądząc o ubiorze i pogodzie)

·       Tydzień SKS (2015, też ciepłe miesiące)

·       Z pamiętnika Wiraża: Psotka (2016)

·       Koniec świata (2016 / 2017)

·       KDP x Osiedle Swoboda (wrzesień 2017)

·       Szopa w Poznaniu (12 maja 2018)

·       Noc piwnic (2018 – niepewny miesiąc, ale na pewno 10 dnia miesiąca)

·       Niedźwiedź kontra Papa Stajlo (w 2018 i 2020 – ponad półtora roku po „KDP” więc pewnie w okolicy marca / kwietnia)

·       Wstępniak (2024)

·       Miejsce, w którym zatrzymał się czas (2024?)

·       Osiedle Swoboda 2025 (2025)

I to na razie (mam nadzieję, na trójkę w końcu...) wszystko.